International Police Association na świecie i w Polsce – rys historyczny

 

International Police Association zawdzięcza swoje powstanie wybitnej postaci angielskiego policjanta, który poświęcił się realizacji idei współpracy funkcjonariuszy policji z całego świata. Kierował się zasadami motta IPA „Servo per amikeco” – „Służyć poprzez przyjaźń”.

• 

Arthur Troop – założyciel stowarzyszenia - urodził się 15 grudnia 1914r. w Lincoln w Wielkiej Brytanii. Tam spędził swe dzieciństwo i uczęszczał do szkół. Ukończył Oxford z dyplomem z zakresu nauk społeczno-ekonomicznych. Studiował także historię Rosji, co przyczyniło się niewątpliwie do jego pierwszych podróży do tego kraju. Ponadto próbował swych sił na Uczelni Rolniczej. Wybrał jednak służbę w mundurze. W dniu 19 czerwca 1936r. Arthur Troop wstąpił do policji w hrabstwie Lincoln i specjalizował się w problematyce ruchu drogowego. Po zakończeniu II wojny światowej postanowił odnowić kontakty z zaprzyjaźnionymi policjantami. Ta myśl stała się zalążkiem do realizacji wielkiego celu: założenia organizacji funkcjonariuszy Policji z całego świata. A. Troop zawsze wierzył w ludzi żyjących w przyjaźni, pomagających sobie, wymieniających się doświadczeniami zawodowymi, spotykającymi się także na gruncie towarzyskim. Dlatego w latach 1948-49 nawiązał pierwsze kontakty z przyjaciółmi-policjantami z kraju i z zagranicy. W sierpniu i wrześniu 1949r. pod pseudonimem „Aytee” opublikował w „Brytyjskim Przeglądzie Policyjnym” artykuły poświęcone międzynarodowej przyjaźni policyjnej. Wywołały one duże zainteresowanie wśród policjantów, nie tylko brytyjskich. Ich pierwsze spotkanie organizacyjne odbyło się 14 października 1949 r. w Bishopsgatee w Londynie. Określono wówczas zasady organizacji stowarzyszenia i naboru członków. Arthur Troop był twórcą projektu godła stowarzyszenia, pierwszego Statutu oraz motta w języku esperanto „Servo Per Amikeco” (Służyć Poprzez Przyjaźń).

Mimo problemów stwarzanych przez przełożonych sierżant Arthur Troop doprowadził do tego, że w dniu 1 stycznia 1950 roku International Police Association oficjalnie rozpoczęła swoją działalność. Arthur Troop został pierwszym Sekretarzem Generalnym Sekcji Brytyjskiej IPA. Jednocześnie pochłaniała go idea współpracy międzynarodowej, do czego zachęcał policjantów z innych krajów. Niedługo powstały sekcje IPA we Francji (1953r.), Belgii (1953 r.), Holandii (1953r.), Norwegii (1954r.), Szwajcarii (1954r.), Irlandii (1955r.) i Niemczech Zachodnich (1955r.). W 1955r. podczas I Międzynarodowego Kongresu IPA w Paryżu Arthurowi Troopowi powierzono funkcję Pierwszego Międzynarodowego Sekretarza Generalnego. Pełnił ją do 1966r., kiedy to zrzekł się jej z powodów osobistych. Wtedy przeszedł także na emeryturę. Przez wiele następnych lat pracował nadal w stowarzyszeniu, pełniąc społecznie różne funkcje i uzyskując tytuł honorowegoczłonka w Stałym Biurze Wykonawczym IPA. Ponadto działał w Społecznej Komisji Socjalnej w hrabstwie Lincoln, wspierając niewidomych poprzez dostarczanie psów przewodników. Wspólnie z żoną Marjorie prowadzili charytatywnie klub dla niewidomych w Stanford. Nawet ciężka choroba nowotworowa nie odwiodła A. Troopa od podejmowania społecznej działalności.

Za poświęcenie i ogromne zaangażowanie w utworzenie IPA i późniejszą działalność na arenie międzynarodowej uhonorowany został przez brytyjską królową Medalem Imperium Brytyjskiego. Otrzymał również wiele nagród i odznaczeń z innych krajów: Honorowy Krzyż Zasługi Austrii, doktorat honoris causa w Kanadzie, Złotą Szpadę Węgier. Był pierwszą osobą wyróżnioną Złotym Medalem IPA (1985). Podczas kongresu w Wiedniu w 1995r. odebrał Światową Nagrodę Policji IPA. W maju 2000r. wraz z żoną wziął udział w obchodach 50. rocznicy powstania IPA podczas XVI Światowego Kongresu w Bournemouth. W czerwcu tego roku państwo Troop obchodzili jeszcze 60-lecie swego małżeństwa. Kilka miesięcy później 30 listopada 2000r. Arthur Troop zmarł po ciężkiej chorobie w Hospicjum Sue Ryder w Peterborough w Wielkiej Brytanii w roku 50-lecia International Police Association.

Międzynarodowe Stowarzyszenie Policji IPA istnieje od 1950r., jednak pierwszy Międzynarodowy Kongres IPA odbył się w Paryżu w 1955r. W obradach uczestniczyli delegaci sekcji narodowych powstałych w latach 1953-1955. Urzeczywistniło się wówczas marzenie A. Troopa – IPA stało się organizacją międzynarodową.

Zgodnie z zapisami w Statucie Międzynarodowym obowiązującym od 2006r. „IPA jest instytucją niezależną złożoną z funkcjonariuszy policji zrzeszonych w sekcjach krajowych, czynnych lub emerytowanych, niezależnie od stopnia, płci, rasy, koloru skóry, języka czy religii. Celem Stowarzyszenia jest tworzenie więzi przyjaźni i promowanie współpracy międzynarodowej. Stowarzyszenie zobowiązuje się przestrzegać zasad zawartych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka przyjętej przez Organizację Narodów Zjednoczonych w 1948r. i uznaje, że wszelkie formy tortur są absolutnie niezgodne z tymi zasadami. Cele Stowarzyszenia obejmują rozwój stosunków kulturalnych między członkami Stowarzyszenia, poszerzanie ich ogólnej wiedzy oraz wymianę doświadczeń zawodowych. Ponadto Stowarzyszenie dąży do promowania wzajemnej pomocy w sferze socjalnej i przyczynia się w miarę możliwości do pokojowego współistnienia narodów i zachowania pokoju na świecie. W tym celu Stowarzyszenie zobowiązuje się:

• ułatwiać kontakty osobiste, organizując wymianę indywidualną i grupową, wakacje dla grup oraz inicjując przyjaźń korespondencyjną;
• promować szacunek dla prawa i porządku publicznego w służbach policyjnych zrzeszonych w sekcjach krajowych;
• rozwijać działalność społeczno-kulturalną i ułatwiać wymianę doświadczeń zawodowych;
• poprawiać wizerunek policji w krajach objętych działaniem sekcji oraz wspomagać poprawę stosunków między policją a ludnością;
• wspierać wymianę młodzieży i międzynarodowe spotkania młodzieży w celu promowania tolerancji i zrozumienia między ludźmi oraz zrozumienia dla pracy policji;
• ułatwiać regularną wymianę publikacji między sekcjami krajowymi i zapewnić serwis informacyjny, obejmujący krajowe publikacje IPA zawierające wiadomości o wszelkich sprawach istotnych dla działalności Stowarzyszenia;
• promować publikacje międzynarodowe i pomagać w przygotowaniu bibliografii prac policjantów oraz w miarę możliwości wszelkich prac dotyczących prawa i zagadnień prawnych;
• ułatwiać współpracę międzynarodową w postaci kontaktów przyjacielskich funkcjonariuszy policji na wszystkich kontynentach oraz przyczyniać się do wzajemnego zrozumienia problemów zawodowych.”
  

 

Najwyższymi władzami w stowarzyszeniu są: zbierająca się corocznie Międzynarodowa Rada Wykonawcza (IEC – International ExecutiveCouncil) oraz odbywający się co trzy lata Kongres Światowy (WC – World Congress).  W skład Rady wchodzą przedstawiciele sekcji krajowych (najczęściej prezydenci sekcji) oraz zarządzające Stowarzyszeniem Stałe Biuro Wykonawcze (PEB – Permanent ExecutiveBureau) o składzie międzynarodowym. Organami pomocniczymi Stałego Biura Wykonawczego są międzynarodowe komisje - wewnętrzna, zawodowa, kulturalna, socjalna i ONZ. Stałym Sekretariatem jest Międzynarodowe Centrum Administracyjne (IAC – International Administration Centre) w Nottingham w Wielkiej Brytanii.   Oficjalna siedziba IPA znajduje się w Szwajcarii w Genewie, gdzie organizacja jest zarejestrowana. Oficjalnymi językami są: angielski, francuski, niemiecki i hiszpański. Stowarzyszenie posiada własne centrum informacyjno-szkoleniowe w miejscowości SchlossGimborn koło Kolonii w Niemczech. Od 1977 roku IPA jest największym stowarzyszeniem policyjnym na świecie. Posiada status konsultacyjny Rady Europy oraz status konsultacyjny Rady Społeczno-Gospodarczej ONZ. Według danych na koniec 2010r. IPA liczyła 402.578 członków z 64 krajów.

Godło stowarzyszenia przedstawia kulę ziemską w obrysie z nazwą organizacji INTERNATIONAL POLICE ASSOCIATION na tle ośmioramiennej gwiazdy w wieńcu, a także mottem w języku esperanto „SERVO PER AMIKECO” . Stowarzyszenie posiada własny hymn „Servo Per Amikeco”, do którego słowa napisał Pierre–Marie Guillemant, a muzykę skomponował Albert Cenat. Utwory te zostały nagrane przez Paryską Orkiestrę Policyjną i obecnie wykonywane są na początku i końcu wszystkich imprez stowarzyszenia o charakterze międzynarodowym. Michel Legrand skomponował dla IPA marsz.

W latach 2003-2012 funkcję Światowego Prezydenta IPA od 2003r. pełnił Michael Odysseos z Cypru. We wrześniu 2012r. na XX Światowym Kongresie IPA wybrano nowego Prezydenta. Został nim Pierre-Martin Moulin ze Szwajcarii.

• 

Międzynarodowe Stowarzyszenie Policji IPA w Polsce.

Podstawowa idea IPA wyrażająca się we wzajemnych, przyjaznych działaniach bez względu na różnice polityczne, kulturowe i inne, przeniknęła do Polski po zmianach ustrojowych i powołaniu Policji. Latem 1990 r. policjanci z Poznania nawiązali pierwsze kontakty i otrzymali od francuskich policjantów materiały dotyczące International Police Association. W tym samym czasie podobną współpracę z policjantami z Danii podjęli policjanci z Jeleniej Góry. Polscy policjanci przystępowali do IPA grupowo lub indywidualnie w Sekcjach Duńskiej, Francuskiej, Niemieckiej.

Bardzo szybko rosnące zainteresowanie IPA wśród funkcjonariuszy polskiej Policji doprowadziło do powołania Sekcji Polskiej. Spotkanie inicjujące zorganizowali policjanci z Poznania. Odbyło się ono 17 czerwca 1991 r., a uczestniczyli w nim przedstawiciele Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie oraz Komend Wojewódzkich w Krakowie, Gdańsku, Warszawie, Wrocławiu i Słupsku. 20 sierpnia 1991r., po uzyskaniu zgody wiceministra Jana Widackiego na utworzenie i działalność Sekcji Polskiej IPA, doszło do ponownego ich spotkania w Poznaniu, podczas którego wyłoniono grupę inicjatywną mającą doprowadzić do prawnego zalegalizowania Stowarzyszenia. Uchwalony został pierwszy Statut SP IPA i ostatecznie 23 grudnia 1991 r. Sąd Wojewódzki w Poznaniu wydał postanowienie o zarejestrowaniu międzynarodowego stowarzyszenia pod nazwą International Police Association – Sekcja Polska. 13 stycznia 1992 r. wpisano je do Rejestru Sądowego w Poznaniu.

Pierwszy założycielski Kongres Sekcji Polskiej IPA odbył się w dniach 16 - 17 października 1992 r. w Kiekrzu koło Poznania. Uczestniczyło w nim 52 delegatów reprezentujących 630 członków z 22 grup wojewódzkich. Wyłonili oni trzynastoosobową Krajową Komisję Wykonawczą. W dniu 6 listopada 1992r. na 24. Konferencji IPA w Rio de Janeiro w Brazylii, dzięki rekomendacji Sekcji Francuskiej i Duńskiej, Sekcja Polska stała się pełnoprawnym członkiem tej organizacji.

• 

Obecnie zgodnie z podziałem administracyjnym Polski w Sekcji Polskiej istnieje szesnaście grup wojewódzkich i siedemnasta stołeczna w Warszawie, w których na koniec 2011r. było 9800 członków. W grupach istnieją regiony liczące minimum 15 członków. Obowiązujący od 2011r. znowelizowany Statut Sekcji Polskiej IPA określa cele działalności, jej strukturę i władze. Czytamy w nim: „IPA Sekcja Polska opowiada się za współpracą ze wszystkimi sekcjami narodowymi. Jej celem i zadaniem jest tworzenie więzów autentycznej przyjaźni i koleżeństwa zawodowego pomiędzy zatrudnionymi i emerytami w służbach policyjnych na całym świecie, a także do nawiązywania współpracy międzynarodowej i krzewienie idei tolerancji we wszystkich obszarach kulturowych i przyczynianie się do zrozumienia między narodami… Do osiągnięcia założonych celów Stowarzyszenie zmierza w szczególności poprzez:

1. Przeprowadzanie krajowych i międzynarodowych sympozjów naukowych, spotkań i seminariów w celu studiowania problemów zawodowych, kulturalnych i innych.
2. Propagowanie i przeprowadzanie grupowych i indywidualnych wyjazdów studyjnych.
3. Propagowanie i przeprowadzanie imprez kształcących młodzież (podróże, wymiana młodzieży, seminaria młodzieżowe).
4. Wymianę i publikację informacji zawodowych z zakresu działalności głównie przez wydawanie czasopisma Sekcji Polskiej IPA.
5. Dążenie do rozwoju kontaktów osobistych z członkami innych sekcji narodowych w duchu wzajemnego zrozumienia i pomocy.
6. Wzmacnianie wśród służb policyjnych poczucia poszanowania prawa i utrzymania porządku.
7. Zmierzanie do podniesienia prestiżu Policji i Straży Granicznej w szczególności poprzez podnoszenie stanu wiedzy o formacjach w społeczeństwie oraz poprawę stosunków między społeczeństwem a Policją i Strażą Graniczną.
8. Popieranie i ułatwianie wymiany doświadczeń z członkami innych sekcji narodowych i dążenie w ten sposób do podnoszenia poziomu wiedzy zawodowej i ogólnej.
9. Współuczestniczenia w przygotowaniu polskiej i światowej bibliografii prac dotyczących problematyki policyjnej oraz Stowarzyszenia.
10. Rozwijanie współpracy w sferze zawodowej, socjalnej, kulturalnej, sportowej i turystycznej z innymi sekcjami narodowymi oraz pomiędzy strukturami w kraju.
11. Inicjowanie wymiany korespondencji dla podtrzymania i nawiązywania kontaktów oraz wspieranie nauczania języków obcych”.

 

Najważniejszym organem władzy jest Kongres Delegatów, który co 3 lata ma za zadanie wybrać Prezydenta Sekcji stojącego na czele Krajowego Zarządu i kierującego działalnością Sekcji w okresie między kongresami. Członkiem IPA może dobrowolnie zostać policjant, emeryt lub rencista policyjny, a od 2004r. także funkcjonariusz Straży Granicznej. Osobom wspierającym działalność stowarzyszenia nadawany jest honorowy tytuł „Zasłużony dla IPA – Sekcja Polska”, ponadto za szczególne zasługi dla stowarzyszenia, zarówno członkowie IPA, osoby spoza stowarzyszenia, jak również podmioty niebędące osobami fizycznymi, można uhonorować tytułem „Człowiek roku IPA Sekcja Polska” lub nadać honorowy „Medal za zasługi dla Sekcji Polskiej IPA”. Bardzo ważnym dokumentem organizacyjnym jest Regulamin Działania SP IPA.

Przez dwadzieścia lat IPA w Polsce prężnie się rozwijało. Policjanci nawiązali wiele kontaktów ze swymi kolegami z zagranicy, realizowali wspólnie różnorodne zadania i imprezy o charakterze kulturalnym, sportowym, turystycznym, towarzyskim. Wymieniali się doświadczeniami zawodowymi, rozwijali zainteresowania pozazawodowe, zwiedzali kraje, poznawali specyfikę pracy policji innych państw. W wielu przypadkach policjanci kontynuują nawiązane wcześniej przyjaźnie. Odbywają się cykliczne międzynarodowe spotkania, konferencje, zawody sportowe, szkolenia. Sekcja Polska IPA była wyróżniana na arenie międzynarodowej za swą aktywność i zaangażowanie w rozwój stowarzyszenia. Stowarzyszenie to nie tylko współpraca z policjantami innych państw, to przede wszystkim stworzenie platformy współdziałania polskich policjantów i funkcjonariuszy straży granicznej, emerytów i rencistów tych formacji, a także ich rodzin oraz sympatyków. Członkowie IPA włączają się aktywnie w działania na rzecz lokalnych społeczności, propagując idee poszanowania prawa i tworząc pozytywny wizerunek służb mundurowych, organizują akcje pomocowe, imprezy dla dzieci i młodzieży. Dlatego Sekcja Polska IPA od 2006r. może poszczycić się mianem organizacji pożytku publicznego uprawnionej do pozyskiwania 1% podatku. 20 marca 2010r. w Toruniu Sekcja Polska IPA otrzymała sztandar ufundowany przez członków, osoby zasłużone i sympatyków stowarzyszenia.

Należy nadmienić, że w 2006r. po raz pierwszy w historii SP IPA uzyskała grant w wysokości 77 tysięcy zł. z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej na realizację projektu szkoleniowego „Bezpieczny wolontariusz”. W ostatnich latach powstały nowe możliwości zdobywania fachowej wiedzy i poznawania innych krajów dzięki specjalnym programom, m. in. PlacementProgramme umożliwiający odbywanie stażu policyjnego na zasadzie wymiany między Polską a Niemcami lub Irlandią, a także YouthGatheringProgramme. W propagowaniu turystyki zagranicznej zapewne może pomóc sieć tzw. ipa-houses i rekomendowanych hoteli. Wymianie informacji i ukazywaniu działalności członków IPA w Polsce służy czasopismo „Wiadomości Sekcji Polskiej IPA” wydawane przez Sekcję Polską. Wiele interesujących wiadomości można znaleźć na stronach internetowych Sekcji Polskiej, grup wojewódzkich, regionów, Sekcji Światowej i innych sekcji narodowych. Działalność SP IPA była i jest doceniana na forum międzynarodowym. Biuro Światowe trzykrotnie wyróżniło naszą sekcję narodową, przyznając puchary za zorganizowanie największej ilości imprez sportowych: w 2003r. podczas XVII Kongresu Światowego w Trondheim (nagrodę odbierał Prezydent SP Jarosław Moszczyński), w 2006r. podczas XVIII Kongresu Światowego w Ljublianie i w 2010r. w trakcie 36 posiedzenia Biura Wykonawczego IEC w Paryżu (nagrody odbierał Prezydent SP Arkadiusz Skrzypczak).

• 

Kongresy Sekcji Polskiej IPA:

I Kongres – 16-17 października 1992r. Kiekrz koło Poznania
II Kongres – 23-24 września 1995 r. Centrum Szkolenia Policji w Legionowie
III Kongres – 4-6 grudnia 1998 r. Soczewka koło Płocka
IV Kongres – 25-27 listopada 2001 r. Wilga koło Warszawy
V Kongres – 11-13 listopada 2004 r. Łęczna kolo Kielc
VI Kongres – 27-30 września 2007r. Bochnia
VII Kongres – 21-24 października 2010r. Muszyna

Prezydenci Sekcji Polskiej IPA:

Jacek WĘGRZYN 1992 – 1995
Jerzy JAROSZEWSKI 1995 – 2001 (dwie kadencje)
Jarosław MOSZCZYŃSKI 2001 – 2004
Artur KAZIMIERSKI 2004 – 2007
Arkadiusz SKRZYPCZAK  2007 – 2013 (dwie kadencje)